वातावरण
पृथ्वीभोवती असलेल्या हवेच्या आवरणास वातावरण असे म्हणतात, ते वायुरूप असून पृथ्वीशी निगडित असते.. शिलावरण, जलावरण व जीवावरणाप्रमाणे हे महत्त्वाचे आवरण आहे. वातावरणास रंग, गंध आणि चव नसते. जातावरणात हालचाल झाल्यावरच त्याचे अस्तित्व जाणवते, वातावरणाचे घटक : वातावरण मुख्यतः वायू, बाष्प आणि धूलिकण या तीन घटकांनी बनलेले आहे. (अ) वायू : वातावरणात वेगवेगळे वायू असतात. यांत नायट्रोजन व ऑक्सिजन हे प्रमुख वायू आहेत.याशिवाय हायड्रोजन, कार्बन डायऑक्साइड, ओझोन इत्यादी वायू वातावरणात असतात. (ब) बाष्प : सूर्याच्या उष्णतेमुळे जलाशयातीलपाण्याचे बागीभवन हात, बाण वातावरणात मिसळते. वातावरणाच्या खालच्या थरात बापाचे प्रमाण जास्त असते.. (क) धूलिकण : इंधनाचे ज्वलन, वाहतूक, बांधकाम, खाणकाम, वादळे, ज्वालामुखी इत्यादींमुळे असंख्य धूलिकण वातावरणात मिसळतात. वातावरणाच्या खालच्या थरात धूलिकणांचे प्रमाण जास्त असते. धूलिकणांभोवती बाष्प जमा होऊन जलकणांची निर्मिती होते. वातावरणाची रचना : पृथ्वीच्या पृष्ठभागापासून जसजसे उंच जावे तसतसा तापमानात बदल होतो, या बदलांनुसार वातावरणाच...